Wij zien het nog bijna dagelijks, Volendammer klederdracht. Maar is dit puur voor het toerisme op Volendam of is het cultureel erfgoed? De Volendammer klederdracht is (internationaal) waarschijnlijk de meest bekende klederdracht. Zo draagt bijvoorbeeld ‘Frau Antje’ een afgeleide van de Volendammer klederdracht en gaan er jaarlijks tienduizenden mensen op de foto in één van de fotowinkels op de Dijk.
De Volendammer klederdracht heeft een groot deel van haar bekendheid vergaard dankzij de vele schilders die rond 1900 Volendam bezochten. In veel van de schilderijen kwam de klederdracht voor, waardoor het over de gehele wereld verspreidt werd. Het belangrijkste kenmerk van de Volendammer klederdracht is de zogenaamde Volendammer hul – het kanten kapje dat als hoofddeksel dient – en de kettingen van bloedkoraal (veelal drie rijen met gouden slot) waaraan een scheepje of visserij-gerelateerd item hangt.
Hoewel de klederdracht lijkt uit te sterven, zijn er nog tal van mensen die vol trots de klederdracht dragen. Daarnaast wordt het veel gedragen bij grotere evenementen en zijn er restaurants waar men nog in dergelijke kledij serveert. Door de afnemende mate waarin de klederdracht gedragen wordt, is het steeds vaker een toeristische trekpleister. Maar, uitgestorven is het zeker niet en dat zal ook nooit gebeuren!
Ontstaan van de Volendammer klederdracht
Het ontstaan van klederdracht is ontstaan door het achterblijven van de burgermode in de kleinere dorpen op het platteland. Door het uitblijven van contact met ‘de grote steden’, bleven oude kledingvormen heel lang bewaard. De Volendammer klederdracht die u ziet als u bij ons over de Dijk loopt bestaat reeds enkele honderden jaren en kan gezien worden als de mode van destijds.
Kenmerkend onderdeel van de Volendammer klederdracht is de zogenaamde kraplap. Dit stukje stof bedekt de borst en rug en heeft een uitsparing voor de hals. In de Volendammer klederdracht wordt de kraplap nog bedenkt door een jakje met uitsparingen aan zowel de voor- als achterkant waardoor de bloemversieringen zichtbaar zijn. Oorspronkelijk was de kraplap een stuk onderkleding, maar door de ontwikkeling van de klederdracht heeft het kledingstuk uiteindelijk verworden tot bovenkleding.
De Volendammer klederdracht bestaat uit verschillende soorten dracht. Zo bestaan er de daagse dracht, zondagse dracht en de rouwdracht. Daarnaast kun je aan de kleur van de klederdracht zien of een vrouw getrouwd of ongetrouwd is en of zij in eventueel in rouw is. De rouwdracht is daarnaast ook weer onderverdeeld in zware en lichte rouw.
Klederdracht voor mannen
De klederdracht voor mannen is simpeler. Zij dragen veelal zwart en het verschil met de burgerdracht is veel kleiner. Het meest uitzonderlijke van de klederdracht voor mannen is de zogenaamde klepbroek. Deze broek werd niet met een rits gesloten maar met een klep. Daarnaast zijn de keelknopen, de knopen waarmee het hemd gesloten wordt, een bekend onderdeel.
Daagse en zondagse klederdracht
De daagse dracht is de klederdracht die men van maandag t/m zaterdag draagt. De daagse kleding valt in verschillende soorten te onderscheiden, werkkleding en “opknapkleding”. Werkkleding werd voornamelijk gedragen bij werkzaamheden, dus in de stal, tuin of bijvoorbeeld keuken. Opknapkleding werd gedragen wanneer men netter moest zijn, dus buiten de werkzaamheden om.
De zondagse dracht wordt gedragen op de zondag, als men naar de kerk gaat. In heel bijzondere gevallen kan de zondagse dracht ook op andere dagen gedragen worden.
De zondagse kleding mag eigenlijk nooit gewassen worden. Doet men dit wel, dan wordt over het algemeen gesproken van kleding waar “de zondag af is”. De zondagse dracht was voornamelijk te herkennen aan de knipmuts. Deze werd uitsluitend op zondag gedragen
Op de foto in Volendammer klederdracht?
U kunt bij veel verschillende winkeltjes op en buiten de Dijk op de foto in Volendammer klederdracht. Dat kan al vanaf € 15,00 bij bijvoorbeeld Foto Zwarthoed.
Ontspannen na een dagje Volendam?
Heeft u een cultureel dagje Volendam in de planning? Sluit hem ontspannen af in ons restaurant of boek een overnachting in ons hotel. Desgewenst kunnen wij u van nog meer informatie over Volendam voorzien. U hoeft het maar te vragen! Tot ziens in Volendam.